نشانه‎های زمین‎ریختی زمین‎ساخت فعال در حوضه آجی چای، شمال غرب ایران

نویسندگان

  • ربابه قلیپور دانشجوی دکترا، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
  • علی سربی استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، ایران
  • علی سلگی استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
  • یوسف ستارزاده قدیم استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، تبریز، ایران
چکیده مقاله:

شاخص‎های زمین‎ریخت‎شناسی زمین‌ساخت فعال، ابزار مفیدی برای بررسی تأثیر فعالیت زمین‌ساخت در یک ناحیه است. محاسبه این شاخص‎ها به وسیله نرم‌افزارها، بررسی‌های سنجش از دور (به عنوان ابزار شناسایی) و به منظور بررسی اجمالی یک منطقه بزرگ از دیدگاه ناهنجاری‌های احتمالی مرتبط با زمین‌ساخت فعال سودمند است. این روش به ویژه در مناطقی که کار مطالعاتی کمی روی فعالیت‌های زمین‎ساختی آن با استفاده از این روش صورت گرفته است (حوضه آجی‌چای)؛ می‌تواند روش نو و مفید باشد. بر اساس مقادیر شاخص طول- شیب رودخانه (SL)، عدم تقارن حوضه زهکشی (AF)، انتگرال هیپسومتری (Hi)، نسبت پهنای کف دره به ارتفاع آن (Vf)، شکل حوضه زهکشی (Bs) و پیچ و خم پیشانی کوهستان (Smf)، شاخصی به نام زمین‎ساخت فعال نسبی (Iat; Index of relative tectonics) حاصل شد که ترکیبی از شاخص‌های بالاست و خود به چهار رده تقسیم می‌شود. مقادیر به دست آمده برای Iat در منطقه مورد بررسی نشان داد که، رده 2 (بالا) با مساحت 46/1045 کیلومتر مربع 26/11 درصد، رده 3 (متوسط) با مساحت 67/2940 کیلومتر مربع 67/31 درصد، رده 4 (پایین) با مساحت 30/5297 کیلومتر مربع 06/57 درصد از کل منطقه را اشغال می‌کند. الگوی تقارن توپوگرافی عرضی (T) نیز برای ناحیه مورد بررسی محاسبه و نتیجه آن به شکل نقشه‌ای از بردارهای T تهیه شد با مقایسه این شاخص با نقشه رده‌بندی زمین‌ساخت فعال نسبی تطبیق نواحی رده بالا با پهنه‌های دارای مقادیر بالای عدم تقارن تأیید شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

گسلش فعال در طول گسل تبریز (شمال غرب ایران)

اگرچه در طول دو قرن اخیر، فعالیت لرزه‌ای مهمی در طول گسل تبریز مشاهده نشده؛ اما بررسی‌های صحرایی نشان‌دهندۀ گسلش فعال در طول این گسل است. بر اساس شواهد صحرایی، در طول این گسل عوارض متعدد زمین‌ریختی مرتبط با گسلش فعال دیده می‌شود که احتمال رخداد زمین‌لرزه‌ای مخرب توسط این گسل در آینده دور از انتظار نیست. گسل تبریز از 2 قطعۀ اصلی تشکیل شده است. این گسل در طول خود دارای هندسۀ یکسانی نبوده و بر اسا...

متن کامل

مقایسه فیلترینگ امواج تجزیه موجکی و میانگین‌های متحرک (مطالعه موردی: ایستگاه ونیار در حوضه آجی چای)

دراین مطالعه رابطه بین امواج تجزیه شده جریان روزانه رودخانه آجی چای درایستگاه ونیار از طریق موجک و فیلتر میانگین متحرک مورد بررسی قرار گرفته است .ابتدا با استفاده از تجزیه موجک، توزیع فرکانس­های سری زمانی جریان روزانه براساس مقیاس به فرکانس­های بالا و پایین تجزیه و زیر سری­های تقریبی برای مقیاس­های بالاتر برآورد گردیده است. درمرحله بعد فیلتر میانگین متحرک برای کاهش و حذف نویزهای تصادفی در سری د...

متن کامل

ارزیابی کیفی منابع آب در بالادست حوضه¬ی آبریز آجی¬چای دکتر فریبا کرمی

رودخانه­ی آجی­چای بزرگترین رود شرق دریاچه­ی ارومیه است که سرشاخه­های اصلی آن از کوه­های سبلان، سهند و رشته­کوه بزقوش سرچشمه می­گیرند. علاوه بر آبراهه­های اصلی، حوضه­ی آبریز آجی­چای دارای ذخایر غنی آب­های زیرزمینی نیز می­باشد. معمولاً کیفیت آب­ها در تماس با سازندهای مارنی گچدار و نمکدار  بخش­های میانی حوضه، تغییر می­یابد و به آب­های شور و حتی خیلی شور تبدیل می­شوند. هدف این مطالعه ارزیابی کیفیت...

متن کامل

برآورد حداکثر بارش محتمل (pmp) حوضه آجی چای

برآورد حداکثر بارش محتمل، از جمله تحقیقاتی است که در طراحی سازه های بزرگ آبی، به خصوص سدها، مورد توجه هیدرولوژیست هاست. در این پژوهش، به منظور برآورد حداکثر بارش محتمل در سطح حوضه آجی چای، از روش سینوپتیکی استفاده شده است. بدین منظور داده های هواشناسی مربوط به 40 ایستگاه سینوپتیک، کلیماتولوژی و باران سنجی مربوط به سازمان هواشناسی و شرکت تماب در یک دوره 30 ساله اخذ گردیده، پس از تکمیل و بازسازی ...

متن کامل

بررسی کروموزومی گونه چای کوهی (Stachys lavandulifolia Vahl) در رویشگاه‌های شمال غرب ایران

در این پژوهش ویژگی‌های کروموزومی سه جمعیت مختلف از گونهStachys lavandulifolia Vahl  با استفاده از رنگ‌آمیزی مریستم انتهایی ریشه با هماتوکسیلین مورد مطالعه قرار گرفت. کاریوگرام هر جمعیت تهیه و ویژگی‌های کروموزومی آنها شامل تعداد کروموزوم، طول بازوهای کوچک و بزرگ، شاخص نسبت بازو و طول نسبی برای هر کروموزوم اندازه‌گیری گردید. نتایج نشان داد که تعداد کروموزوم در همه جمعیت‌های مورد آزمایش 68=n2 است ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 28  شماره 109

صفحات  201- 210

تاریخ انتشار 2018-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023